THEATERZAAL
20:15 > 21:15
Nood aan activisme?!
In gesprek met Boris van der Ham
Hoe uit je je verontwaardiging over wat er fout loopt in de wereld? Kan activisme hier een troostend antwoord op bieden? En is burgerlijke ongehoorzaamheid vandaag een menselijke plicht? Wie bepaalt waarvoor we strijden?
Heel blij om aan te kondigen dat theatermaakster, schrijfster en activiste Martha Balthazar morgen Tim Hofman zal vervangen, van 20:15 tot 21:15 in de Theaterzaal.
Martha gaat in gesprek met Boris van der Ham, over de rol van activisme binnen de huidige context van mondiale socio-politieke, klimaat en economische problematieken.
Boris van der Ham, oud-voorzitter van het Nederlandse Humanistisch Verbond en onderdeel van Humanist International, gaat hierover in gesprek met Hofman.
Alicja Gescinska & Joke Hermsen
Democratie in crisis
Het tij keren met Simone Weil,
Rosa Luxemburg en Hannah Arendt
Moderator: Jean-Pierre Vanhee
Dat de democratie vandaag in crisis verkeert, hoeft geen betoog. Is die democratie opgewassen tegen tal van mondiale, internationale en plaatselijke problemen?
De inval van Rusland in Oekraïne doorbreekt het economisch optimisme. Bedrijven en staten zijn veel meer gebaat bij vrede en diplomatie. Ecologische problemen kunnen niet plaatselijk opgelost worden, toch zijn we nog veraf van geglobaliseerde bindende afspraken die nageleefd worden door alle partijen die ze ondertekend hebben. Het populisme herbergt vormen van tribalisme die de democratie online belaagt, heel wat vluchtelingenleed en afbraak van reeds verwezenlijkte emancipatie ten spijt.
Deze probleemstelling houdt zowel Alicja Gescinska als Joke Hermsen al geruime tijd bezig. Beiden publiceerden er de laatste jaren verschillende teksten over. Gescinska onderzoekt in haar vertaling van Simone Weils Politiek zonder partijen de afschaffing van politieke partijen. Hermsen herschrijft in een conversatie tussen Rosa Luxemburg en Hannah Arendt de tien Joodse geboden, in de veronderstelling dat ze bij naleving kunnen bijdragen tot een betere wereld.
Alicja Gescinska en Joke Hermsen gaan hierover met elkaar in gesprek op de Nacht van de Vrijdenker. Welke geboden, waarden of principes zijn nog steeds aan de orde in de politiek en wat kan het tij doen keren?
THEATERZAAL
22:00 > 23:00
Iemand zijn
Filosofie van de persoonlijke vorming
Hoe kunnen we onze eigen identiteit vormen? Wat betekent het om echt jezelf te zijn? En hoe kunnen we een zinvol en bevredigend leven leiden?
Joep Dohmen herneemt, in navolging van de late Foucault, de klassieke betekenis van filosofie als vormingsleer en zoektocht naar praktische wijsheid. Zelf verdedigt hij een integrale, moderne visie op persoonsvorming.
In zijn magnus opus Iemand zijn. Filosofie van de persoonsvorming (2022) verkent Dohmen hoe verschillende filosofen, vanuit oude tot moderne tijden, hebben nagedacht over de menselijke aard en de zoektocht naar zelfverwezenlijking. Door hun denkwijzen te combineren, biedt Dohmen praktische inzichten en handvatten om ons eigen leven bewust vorm te geven.
Bovendien laat Dohmen zien dat en hoe persoonsvorming in de actuele opvoeding en het onderwijs ontbreekt. Hij bekritiseert het dominante neoliberalisme waarin een megalomaan beeld van de mens als ‘the selfmade man’ wordt geschetst. Als concreet alternatief ontwikkelt hij een bestaansethiek, waarin vrijheid en verantwoordelijkheid centraal staan. Om te ontdekken wie je als mens bent en waar je echt voor gaat, heb je zelfkennis, zelfdiscipline en oefening, zelfrespect én intrinsieke motivatie nodig.
THEATERZAAL
18:45 > 19:30
Deirdre McCloskey [voertaal Engels]
Kapitalisme is wél ethisch! [Ned.]
Is 'kapitalisme' corrupt? Is het echt zo slecht om goedkoop in te kopen en duur te verkopen? En is innovatie gevaarlijk? Deirdre McCloskey toont je, ondanks alle kritiek, hoe het kapitalisme een enorme impact heeft gehad op de welvaart van mensen over de hele wereld.
Een lange traditie van boeren, aristocraten, christelijke theologen en sociaaldemocraten zegt volmondig ‘ja’. Maar de economische logica, het historische bewijs en de liberale theologie beweren het tegendeel.
Het blijkt namelijk dat de armen in de Lage Landen, later gevolgd door Engeland en de rest van de wereld, juist enorm hebben geprofiteerd van de vroege enthousiaste omarming van handel en innovatie. Deze positieve verandering, ook wel bekend als de burgerlijke herwaardering, begon in de rederijkerskamers. En het hield niet op bij die landen; het verspreidde zich naar Frankrijk, Italië, Japan en nu zelfs China en India.
Een keerpunt kwam na 1776, dankzij de Grote Verrijking. Wereldwijd steeg de materiële welvaart voor gewone mensen en zelfs voor de allerarmsten met maar liefst 3.000 procent! En het meest opvallende? We verloren onze menselijke ziel niet tijdens dit proces.
Capitalism is Highly Ethical [Eng.]
Is 'capitalism' corrupting? Is buying low and selling high essentially evil? Is innovation dangerous?
A long tradition among peasants, aristocrats, Christian theologians, and social democrats says 'Yes'. But the economic logic and the historical evidence and the liberal theology says 'No'. The poor in the Low Countries, and then in England and the world, benefited mightily from the early turn into enthusiasm for of trade and innovation, the Bourgeois Re-valuation out of de rederijkerskamers. Then it spread, to France and Italy and Japan and now China. and India Worldwide after 1776, the Great Enrichment raised material welfare for the average person, and the poorest, 3,000 percent. And we did not thereby lose our souls.
THEATERZAAL
17:15 > 18:00
Ik heb het gehad
Afscheid van perfectie
Mensen verzamelen. En wie verzamelt, wil ordenen en klasseren. Wie niet oplet, wil een volledig klassement hebben. En daar beginnen de problemen. Want er zijn goede argumenten om aan te tonen dat volledigheid onhaalbaar is. Wie wel oplet, ziet overal tekorten, mankementen, dingen die kapotgaan. Kortom, perfectie wordt een onhaalbare fictie. Tijd dus om er afscheid van te nemen. Wat niet betekent dat we er niet mogen mee spelen, integendeel, laten we onze verbeelding alle ruimte geven.
Laat ons dromen van de Borgesiaanse bibliotheek van alle boeken, van een volledige classificatie van wolken en van de moedige pogingen van filosofen, logici en wiskundigen om een greep te krijgen op dat meest curieuze concept aller concepten: oneindigheid. Onvermijdelijk zal de vorm van deze lezing een reflectie zijn van de imperfecte inhoud.
DOMZAAL
20:00 > 20:45
Cassandra Ellerbe [voertaal Engels]
Kracht vinden in zelfzorg
en spiritualiteit [Ned.]
Navigeren door mondiale onrust met inzichten uit het zwart feminisme
In tijden van meerdere mondiale crisissen – inflatie, klimaat, geopolitieke spanningen – kan deze opeenstapeling van problemen verlammend werken. De vraag rijst: hoe kan ik voor mezelf zorgen te midden van deze chaos en tegelijkertijd bijdragen aan positieve verandering?
Vanuit haar eigen achtergrond als zwarte vrouwelijke antropoloog en empowerment coach, zoekt Cassandra Ellerbe daarom de link op tussen Afrikaanse vrouwelijke diasporische feministen en de mondiale polycrisis.
Naast het theoretische belang van zwart feminisme op talrijke denkstromingen (o.a. afrofeminisme, womanism en queer feminisme), moeten we ook de waarde van zwarte feministen als belangrijke kennisdragers onderstrepen. Deze voorouderlijke kennis wordt gecreëerd en doorgegeven via onder andere rituelen, taal, gewoontes en andere gebruiken die in het Westen niet altijd als ‘kennis’ worden geïnterpreteerd of die zijn aangetast door het koloniale verleden.
In deze lezing gaan we actief op zoek naar verschillende manieren van empowerment en praktijken om kennis te herstellen. Ellerbe ziet dit als een belangrijke vorm van verzet, een dekoloniale reactie op de dominante kennisstructuren van het Westen. In deze herwonnen kennis ligt voor Cassandra Ellerbe een belangrijk hulpmiddel om ons minder verloren te voelen in een wereld die af en toe in brand lijkt te staan.
Conjuring Spirit and Wellbeing as Forms of Black Feminist Resistance [Eng.]
In Coping with the Global Polycrisis
As a Black diasporic female anthropologist, and empowerment practitioner, I am deeply interested in the intersection of Black/African female diasporic feminisms and the global polycrisis.
Black feminism is not only a theoretical standpoint and practice with various manifestations throughout the African Diaspora (e.g.; Afrofeminism, womanism, queer feminism), its practitioners must also be considered agents of knowledge that have contributed in innumerable ways to the socio-political transformation of our societies (Emejulu &Sobande 2019).
An exciting and underexplored facet of new strands within Black diasporic feminist landscapes is the exploration of the process of knowledge creation as anchored in ancestral ways of knowing, spirituality and the strivings of what Françoise Vergès refers to as Decolonial Feminism (Vergès 2021)
In this talk, I seek to explore the various forms of spiritual empowerment and restorative practices that are being utilised. Further, I assert that these practices are decolonial forms of resistance among Black diasporic feminists (focus here is Germany), and that these can perhaps offer viable solutions to deal with the global polycrisis.
DOMZAAL
18:30 > 19:15
Links versus rechts
Progressieve normen zijn
de heilige huisjes van vandaag
De maatschappijkritische belhamels van vandaag zijn ‘conservatieve’ mensen, terwijl vroeger progressieve mensen ingingen tegen het establishment. Velen denken met nostalgie terug aan de ‘goeie oude tijd’. Ze zetten zich af van de progressieve, geglobaliseerde, postmoderne samenleving. Een tegenbeweging naar meer ‘rechtse waarden’ en naar een herstel van autoriteit groeit.
Van Hiel stelt dat bij de verdediging van de progressieve normen momenteel een flinke dosis onverdraagzaamheid komt kijken. Alsook heel wat vooroordelen tegenover niet-progressieve landgenoten. Politieke correctheid en woke zijn hier voor Van Hiel exponenten van.
Wat maakten die progressieve waarden ooit zo attractief? En waarom dreigen ze nu verloren te gaan? Ooit belichaamden ze emancipatie en bevrijding. Doen ze dat nog?
Alain Van Hiel betoogt dat het progressieve project een nieuw elan zal moeten vinden, wil het terug meer steun krijgen van de bevolking. Het zal zichzelf opnieuw moeten uitleggen en heruitvinden: verkrampte reacties zullen het tij niet doen keren.
BALZAAL
18:30 > 19:15
O tempora, o mores!
Cicero over denken en besturen in toenemende onvrijheid
Uit verschillende peiling blijkt dat het vertrouwen in de hedendaagse politiek niet groot is. Rogier van der Wal grijpt terug naar de Romeinse Cicero (106-43 v.Chr.) als inspiratiebron om dat tij te doen keren.
De staatsman, redenaar en filosoof Marcus Tullius Cicero leek alles mee te hebben, behalve zijn afkomst – maar dat nadeel wist hij met zijn imponerende welsprekendheid een heel eind te compenseren. Cicero was een man met idealen, bijvoorbeeld ten aanzien van besturen, en reikte daarmee tot aan het consulaat, het hoogste bestuursambt in Rome. Maar helaas had hij de tijden niet mee. In een klimaat van machtspolitiek en toenemende onvrijheid was voor idealen steeds minder plaats. Cicero streed een alsmaar wanhopigere strijd, die hij uiteindelijk verloor.
Rogier Van der Wal betoogt dat Cicero de hedendaagse politiek nog een aantal toepasbare lessen te leren geeft. De Romein stelde dat de overheid moet voldoen aan bepaalde kenmerken, denk aan betrouwbaarheid en betrokkenheid. Je moet als staatsman laten zien dat je rekenschap geeft aan wat burgers belangrijk vinden. Volgens Cicero moeten we als bevolking niet braaf afwachten en kritiek spuien eens er nieuwe politieke beslissingen op tafel liggen. Neen, de bevolking moet een actieve rol hebben in de besluitvorming.
BALZAAL
20:00 > 20:45
Trots
De filosofie van een emotie
Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor personen die snel gekrenkt zijn en voor opscheppers die op sociale media geen maat kennen. Wie trots is, plaatst zichzelf te veel in de kijker.
Maar trots ligt ook ten grondslag aan emancipatie, en kan een krachtig wapen zijn bij protest. Met trots kun je jezelf beter op waarde schatten. Meer ruimte voor sommige vormen van trots kan de sleutel zijn tot sociale rechtvaardigheid.
Filosofe Martha Claeys onderzoekt in deze lezing de betekenis van trots en laat zien dat deze emotie juist in onze woelige tijden van groot belang is.
BALZAAL
21:30 > 22:15
Elselijn Kingma & Seppe Segers
Een ethische (toekomst)
blik op zwangerschap
Moderator: Heidi Mertes
In deze duo talk laten we twee uitdagende visies rond zwangerschap op je los.
Filosofe Elselijn Kingma reflecteert over hoe onze kijk op zwangerschap vastgeroest is in de veronderstelling dat de foetus een apart organisme binnen een organisme is, een nog ongeboren kind in een moeder. Kingma wil loskomen van deze eenzijdige benadering en voert een alternatieve visie aan: de foetus als onderdeel van de moeder. Een uitgangspunt met heel wat implicaties voor verschillende ethische en politieke beslissingen rond abortus, embryo-onderzoek, vruchtbaarheidsbehandelingen, enzovoort.
Bio-ethicus Seppe Segers gaat een stap verder in de toekomst. Met revolutionaire technologische ingrepen in het vooruitzicht, filosofeert hij over de ethische implicaties hiervan. Want wat met buitenlichamelijke zwangerschappen (ectogenese), geslachtscellen uit stamcellen en kunstmatige embryo’s? Het is al lang geen sciencefiction meer, maar behoort tot reële toekomstperspectieven.
Professor medische ethiek Heidi Mertes modereert dit programmaonderdeel.
Dit programmaonderdeel kwam tot stand in samenwerking met De Maakbare Mens.
BALZAAL
17:00 > 18:00
De AI revolutie
Kansen en valstrikken
In de woorden van Einstein: ‘Technologische vooruitgang is als een bijl in de hand van een pathologische crimineel.’ Deze uitspraak onderstreept de complexiteit van technologie. Artificiële intelligentie (AI) transformeert ons leven en werk, maar brengt ook uitdagingen en gevaren mee.
AI, meer dan ChatGPT, stelt ondertussen slimme machines in staat beslissingen te nemen over onder andere leningen, jobs, patiënten en meer. Echter, AI is verre van perfect. De complexe modellen leiden soms tot onbegrepen beslissingen, wat tot onbewuste discriminatie en ernstige fouten kan leiden.
Amazons HR Analytics systeem, dat voorspelt of een kandidaat geschikt is voor een job of niet, vertoonde bijvoorbeeld vooringenomenheid tegen vrouwen. Je Netflix kijkgedrag kan je religieuze voorkeur en zelfs geaardheid voorspellen. Maar er zijn ook systemische risico's, zoals de concentratie van macht bij enkele grote bedrijven die AI beheersen, en existentiële risico's, zoals de potentiële ontwikkeling van Algemene Kunstmatige Intelligentie (AGI).
In deze lezing belicht David Martens oplossingen zoals strengere regulering, groter bewustzijn en meer onderzoek. Het is essentieel dat we de potentie én valkuilen van AI erkennen. Met focus op verantwoordelijkheid en ethiek kunnen we weloverwogen keuzes maken en de toekomst van AI positief vormgeven.
DOMZAAL
17:15 > 18:00
Succes in zeven mislukkingen
Hoe een dialoog eruit zou zien tussen Socrates en Daft Punk? Voor wie het zich ooit al afvroeg, Peter Decuypere biedt een antwoord in zijn derde boek Succes in zeven mislukkingen. Decuypere doet misschien niet meteen een belletje rinkelen, maar de events die aan zijn brein ontsproten zijn wél.
De founding father van I Love Techno en technotempel Fuse in Brussel graaft in zijn uiteenzetting diep naar de fundamenten en de betekenis van succes en macht. Hij laat je daarbij de ‘mogelijkheidsmens’ zien en de verschillende zelven ontdekken. Onderweg toont hij ook de gevaren van de nauwelijks te vermijden alledaagse en grootwereldse blind spots. De weg naar succes toont zich vooral als een hobbelig en donker verlicht pad waarlangs we onverwacht filosofen, sociologen, psychologen, marketeers en techno-artiesten ontmoeten die ons telkens weer tot eenvoudig bruikbare inzichten brengen.
Verwacht je aan een brok toegepaste filosofie, onderhoudend en met veel zelfrelativering en humor gebracht.
DOMZAAL
21:30 > 22:15
Wat is gewoon?
Ooit zeiden we het vrij achteloos, ‘doe gewoon’. Maar die uitspraak heeft de afgelopen jaren een sterke culturele lading gekregen. ‘Gewoon doen’, dat betekent volgens sommige politici en burgers je aanpassen aan de dominante cultuur, hard werken en verder niet opvallen.
Die enge opvatting van wat gewoon is, laat zich amper rijmen met de klassieke Nederlandse trots op vrijgevochtenheid, uitgedragen in de muzikale hit ‘Zeventien miljoen mensen, die schrijf je niet de wetten voor, die laat je in hun waarde’.
Wie mag er bijzonder zijn en wanneer? Waarom vinden we grote verschillen in rijkdom gewoon en grote verschillen in cultuur ongewoon? Wanneer is burgerlijkheid (‘supergewoon’) voor minderheden bevrijding, en wanneer is het een straf? In deze lezing gaat het over de verleidingen en bedreigingen van de macht der gewoonte.
DOMZAAL
23:00 > 23:45
Filosofie: kritische discipline
bij uitstek?
Moderator: Bas Matthynssens
Nacht van de Vrijdenker draagt kritisch denken hoog in het vaandel. Maar wat verstaan we daar nu precies onder, onder 'kritisch'? Meer bepaald, is werkelijk kritisch denken wel mogelijk in een academische context?
We denken graag over onszelf dat we kritisch zijn. Filosofie in het bijzonder heeft het imago een kritische discipline te zijn, maar waar komt dat beeld vandaan? Welke vormen neemt kritisch denken aan? En welke daarvan zijn eigenlijk allerminst kritisch te noemen?
In dit gesprek gaan doctoraatsonderzoekers Sofie Avery en Kobe Keymeulen in op de mogelijkheden en begrenzingen van kritisch denken in de academische context. Ze reflecteren hierbij niet enkel over de huidige stand van zaken, maar dromen ook over hoe een kritische universiteit eruit kan zien. Hoog tijd om als kritisch denkfestival de blik ook inwaarts te keren.
Dit programmaonderdeel kwam tot stand in samenwerking met de Gentse Kring Moraal en Filosofie.
DANSSTUDIO
16:45 > 17:45
Radicaal vrij met
Diogenes
Wat betekent het om écht vrij te zijn en volledig onafhankelijk in het leven te staan? De filosoof Diogenes belichaamde zijn radicale visie van eenvoud en autonomie door in een aardewerken pot op het marktplein te leven in het oude Athene, beschikbaar voor vragen en zichtbaar voor wie van hem wilde leren. Wars van sociale normen en conventies kraakte hij alles af waar zijn tijdgenoten waarde aan hechtten: het huwelijk, rijkdom, religie en de vanzelfsprekendheid van slavernij.
Diogenes werd geboren in de vijfde eeuw voor Christus aan de Zwarte Zeekust, in hedendaags Turkije. Hij kwam als banneling in Athene terecht en later, nadat hij tot slaaf was gemaakt, in Korinthe. Grootheden als Plato en de Macedonische koning Alexander diende hij fel van repliek. Na zijn dood hadden Diogenes’ ideeën grote invloed op het stoïcisme – zijn volgeling Crates was de leraar van Zeno – het epicurisme en zelfs op de vroege christenen.
Hoewel Diogenes vandaag de dag vooral bekend staat als de gekke filosoof, de man die ‘de Hond’ werd genoemd en die zijn behoeften in het openbaar deed, ging er achter die clichés een scherpe geest schuil. Hij leert ons goed te leven naar de rede, met (en niet ondanks!) ons lichaam. In haar lezing toont Inger Kuin dat de praktische filosofie van Diogenes het groepsdenken van onze tijd wat kan opschudeden.
DANSSTUDIO
18:15 > 19:00
De nood aan een
ander onderwijs
In gesprek met Martha Claeys
Het gaat niet goed met het onderwijs, meer nog: het onderwijs is in crisis. Oplossingen daarvoor liggen echter niet zomaar voor het rapen. Toch moet het anders, stelt docent en praktijkonderzoeker (cultuur)educatie Eef Thoen. Thoen schuift een transitiedenken naar voor, dat naast moed ook een open houding en een actiegerichte pragmatiek vereist.
Er is nood aan een gezamenlijk praktijkgericht nadenken over hoe onderwijs kan ingevuld worden, zonder reeds voorop te stellen hoe dit er zal uitzien. Dit kan de leerkracht niet alleen en vergt een samen proberen van onderwijsondersteuners, lerarenopleiders, onderzoekers, experten, leerkrachten en vooral ook de leerlingen zelf.
In gesprek met Martha Claeys, zal Eef Thoen enkele pijnpunten van het huidige onderwijssysteem blootleggen en aantonen waarom het zo niet verder kan. We staan stil bij hoe zo’n transitieaanpak er kan uitzien en eindigen met enkele aanbevelingen die deze molen in gang kan duwen.
DANSSTUDIO
19:45 > 20:30
Een epi(stemi)sche strijd tegen waarheidsverval
Internet en sociale media hebben niet alleen veel mogelijkheden meegebracht, maar ook ‘waarheidsverval’: nepnieuws, complottheorieën, meningen die feiten overschreeuwen et cetera. Hoe kunnen we hier tegenwicht aan geven? Hoe kunnen we ons wapenen tegen desinformatie?
Naast technologische, psychologische en sociologische factoren, spelen ook kennistheoretische idealen daarin een belangrijke rol. Gelukkig houden filosofen zich al ongeveer 2500 jaar bezig met kenleer: ‘wat kan ik weten?’, ‘welke kennis is betrouwbaar?’ en ‘hoe kan ik feiten van meningen onderscheiden en waarheid van illusie?’
Tijdens zijn lezing gaat Tim de Mey enerzijds op zoek naar een filosofische diagnose van waarheidsverval. Tegelijk grijpt hij ook terug naar de tijdloze epistemische vragen om dit verval zoveel mogelijk terug te dringen. Hoe kunnen we de ‘betrouwbaarheid’ of ‘waarheidsgerichtheid’ van onze methodes en gedragsdisposities optimaliseren?
DANSSTUDIO
21:30 > 22:15
Jean Paul Van Bendegem
& Yves Kibi Puati Nelen
Denken staat vrij
Een filosofische performance
Tien jaar Nacht van de Vrijdenker. Dat verdient een knaller als afsluiter! En hoe kunnen we dat beter dan door een gevestigde waarde en een jong experiment samen op het podium te plaatsen?
Filosoof Jean Paul Van Bendegem stond het afgelopen decennium al enkele malen op het programma. Woordkunstenaar Yves Kibi Puati Nelen nooit. Maar zijn slam poetry en kritisch engagement – Kibi is één van de zes Antwerpse stadsdichters die vorig jaar vrijwillig aftrad nadat collega Ruth Lasters kritisch gedicht gecensureerd werd – past Nacht van de Vrijdenker als gegoten.
Wat het exact wordt, blijft voorlopig een verrassing. Maar verwacht je aan een licht ontregelende moderne Ursonate en een kasala – Afrikaanse dichtvorm – over het vrije denken in één programmaonderdeel.
Ontregelend en ontwarrend, verrassend en verrijkend, dus. Perfecte afsluiter!
Dit programmaonderdeel kwam tot stand in samenwerking met het Vermeylenfonds.
BALZAAL
23:00 > 23:45
TED-talks – 3 sprekers, elk 15 minuten
Radicale zachtheid
Een jaar na de publicatie van haar tekst over ‘radicale zachtheid’, werkt Sixtine Bérard dit concept verder uit.
Hoe kan ‘radicale zachtheid’ helpen om – in het licht van huidige crisissen – een evenwicht te vinden tussen individueel handelen en erkennen dat onderdrukkingen systemisch zijn? Welke inzichten kan ‘radicale zachtheid’ bieden om zowel individueel welzijn als collectieve actie te vrijwaren? Hoe kunnen we voorkomen dat we neoliberale efficiëntie dogma’s toepassen op activisme en sociale theorie?
In 15 minuten zal Sixtine Bérard uiteenzetten waar ze staat met haar nuchtere en bescheiden zoektocht naar hoe we zorgzaamheid duurzaam kunnen maken.
Libertinisme
Het geval Adriaan Beverland
Driehonderd jaar na zijn overlijden stuurt de Nederlandse filosoof Adriaan Beverland Willem Elias nog steeds aan. In zijn TED-talk legt Willem een link tussen het 17de eeuwse libertinisme en vandaag.
Beverland belandde in een kerker en werd uiteindelijk verbannen voor zijn emancipatorische gedachten, zoals dat vrouwen dezelfde hartstochten kennen als mannen. Of dat geen enkele godsdienst of geen enkele moraal – behalve de eigen ethische attitude – te beslissen heeft over wat iemand met zijn lichaam doet en wat hij samen met andere lichamen beleeft wanneer die daarover dezelfde mening en gevoelens hebben.
Gelukkig denkt men hier vandaag al eens anders over en kan het libertinisme gezien worden als een hedendaagse levensfilosofie.
Luisteren naar woede
Woede heeft een slechte reputatie. Wie kwaad in de wereld staat, wordt al snel bedolven onder adviezen tot kalmte en cursussen anger management. Wie vrouw is, nog meer. Toch kan woede ons best wat dingen leren. Activistische woede bijvoorbeeld, waarin onderdrukte groepen zich collectief kwaad maken over maatschappelijk onrecht, is potentieel waardevol. Deze woede motiveert en draagt een boodschap in zich. We moeten er dringend naar leren luisteren.
DANSSTUDIO
23:00 > 00:00